Kalp Yetmezliği

Başlıklar

Kısaca

Kalp yetersizliği, kalbin vücudun ihtiyaç duyduğu kanı yeterli miktarda pompalayamaması durumudur. Bu durum, kalbin işlevini bozarak çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Yaşam kalitesini düşürmesi nedeniyle erken tanı ve tedavi oldukça önemlidir. Türkiye’de yapılan HAPPY çalışmasına göre ülkemizde 2 milyonun üzerinde insan kalp yetersizliği ile yaşamaktadır. Amerikan Kalp Birliği 2012’den 2030 yılına kadar kalp yetersizliğinde yaklaşık %46’lık bir artış beklendiğini bildirmiştir.

Nedir

Kalp yetersizliği, kalbin yapısal veya fonksiyonel bozuklukları sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Kalp, katı bir pompa gibi çalışırken, büyüme, iltihaplanma veya hasar nedeniyle işlevselliğini kaybedebilir. Bu durum, kalbin kan pompalama yeteneğini azaltarak, dokuların yeterince oksijen almasını engeller.

Belirtileri nelerdir

Kalp yetersizliğinin belirtileri genellikle hafif başlayabilir ve zamanla şiddet kazanabilir.

  • Nefes Darlığı: Erken dönemde efor sırasında ilerleyen dönemde istirahat halinde bile izlenebilir.
  • Aşırı Yorgunluk ve Halsizlik
  • Bacaklarda, Ayaklarda ve Karında Şişlik (Ödem): Vücutta sıvı birikmesine bağlı şişlik oluşumu.
  • Çarpıntı: Kalbin ritmindeki düzensizliğe bağlı olabilir.
  • Gece Sık İdrara Çıkma: Böbreklerin fazla sıvıyı atma çabası nedeniyle gece sık idrara çıkma.
  • Öksürük ve Hırıltılı Solunum: Akciğerlerde sıvı birikmesi nedeniyle kronik öksürük olabilir.
  • İştahsızlık ve Mide Bulantısı: Mide ve bağırsaklara yeterli kan gitmemesi nedeniyle sindirim problemleri.
  • Konsantrasyon Bozukluğu ve Zihinsel Karışıklık: Beyne yeterli oksijen gitmemesi nedeniyle unutkanlık ve odaklanma sorunları.
  • Ciltte Morarma ve Soğukluk: Yetersiz kan dolaşımı nedeniyle ellerde ve ayaklarda üşüme ve solukluk.
  • Gece Uykusunda Solunum Problemleri: Uyku sırasında nefes almada zorluk ve ani uyanmalar.

Nedenleri

Kalp yetersizliğine sebep olabilen durumlar:

  • Kalp damar hastalıkları (göreceli risk 1.8)
  • Hipertansiyon (göreceli risk 1.4)
  •  Aşırı kilo alma (göreceli risk 1.3)
  • Sigara (göreceli risk 1.6)
  • Diyabet (göreceli risk 1.9)
  • Kalp kapak hastalıkları (göreceli risk 1.5)
  • Doğuştan gelen kalp hastalıkları
  • Bazı akciğer hastalıkları
  • Kalp kası hastalıkları
  • Uyku apne sendromu
  • Gebeliğe bağlı
  • Enfeksiyon
  • Strese bağlı 
  • Toksin ve ilaçlar
  • Ritim bozuklukları
  • Sebebi belirlenemeyen durumlar.

 

Bu hastalıkların zamanında tespiti ve tedavisi kalp yetersizliğine gidişi önler veya yavaşlatır. Bu nedenle KY ortaya çıkmadan önceki dönemlerde yapılacak girişimler ile KY önlenebilir bir hastalıktır.  

Ne zaman hekime başvurmalıyız

Kalp yetmezliği belirtileri yaşandığında, özellikle nefes darlığı, göğüs ağrısı ya da ani şişlik gibi durumlar varsa, derhal bir hekime başvurulması gerekmektedir. Erken tanı, ilerleyici bir hastalığın önlenmesine ve daha etkili tedavi seçeneklerinin uygulanmasına yardımcı olabilir. Unutulmamalıdır ki, bu tür belirtiler diğer ciddi sağlık sorunlarının da habercisi olabilir.

Tanı yöntemleri

 

Kalp yetersizliği hastalarında tanının zamanında konması, hastalık seyrini yavaşlatarak, gerek ölüm ve hastaneye yatışı, gerekse ilerlemiş olgularda kullanılan maliyeti yüksek tedavi seçeneklerine gereksinimi azaltır. Ancak KY belirtilerinin çoğu ayırt ettirici olmadığından ve sınırlı tanısal değer taşıdığından kalp yetersizliği tanısı koymak oldukça güçleşebilmektedir.

 

TANI

  • Fiziksel Muayene: Kalp sesi, akciğer sesleri ve ödem kontrol edilir.
  • Ekokardiyografi (EKO): Kalbin pompalama gücü ve yapısal bozuklukları değerlendirilir.
  • Elektrokardiyografi (EKG): Kalp ritmindeki düzensizlikler ve kas zayıflıkları incelenir.
  • Kan Testleri (BNP ve NT-proBNP): Kalp yetmezliği biyomarkerları ölçülerek tanı desteklenir.
  • Göğüs Röntgeni – Kalp büyümesi veya akciğerlerde sıvı birikimi olup olmadığı tespit edilir.
  • Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): Kalp kaslarının detaylı görüntülenmesini sağlar.
  • Efor Testi – Kalbin fiziksel aktiviteye tepkisi değerlendirilir.
  • Anjiyografi (Koroner Anjiyo): Kalp damarlarının tıkanıklık veya daralma durumu incelenir.

Hekim hastanın durumuna ve kalp yetersizliğinin nedenine göre uygun gördüğü testler ile kalp yetersizliği tanısı koyabilir.

Tedavi seçenekleri

Kalp yetmezliği tedavisi, altta yatan nedenin belirlenmesine bağlıdır. İlaç tedavisi genellikle diüretikler, ACE inhibitörleri ve beta blokerleri gibi ilaçlarla gerçekleştirilir. Bunun yanı sıra, yaşam tarzı değişiklikleri ve ciddi vakalarda cerrahi müdahale de tedavi seçenekleri arasında yer alabilir.

Nasıl korunuruz

Kalp yetersizliğinden korunma altta yatan hastalıkların ve kalp yetersizliği riskini artıran durumların erken tanı ve etkin tedavisi ile mümkündür. Toplum sağlığı açısından kalp yetmezliğinin azaltılmasında kilit nokta, altta yatan temel nedenler olan kalp damar hastalıkları ve hipertansiyon gibi hastalıkların görülme sıklığının aşağılara çekilmesidir. Bu da sigara, şişmanlık ve kolesterol yüksekliği gibi risk faktörlerinden kaçınma, sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, düşük tuz tüketimi gibi önlemlerin önemi konusunda halkın bilinçlendirilmesi ile yakından bağlantılıdır. Ayrıca aşikar kalp yetmezliği ortaya çıkmadan potansiyel kalp yetmezliği hastalarının tanınması ve çeşitli geçerli koruyucu tıbbi tedavilerle ve ilaç dışı yöntemlerle aşikar kalp yetmezliğinin gelişmesinin önlenmesi veya geciktirilmesi giderek önem kazanacak gibi gözükmektedir.


×

QR Kod

Bu sayfayı paylaşmak için QR kodu tarayın