Ani Ölüm

Kısaca

Ani ölüm, ani ve beklenmedik bir şekilde meydana gelen ve bir saat içinde gerçekleşen ani ve beklenmedik ölümdür. Genellikle kalp durması veya hayatı tehdit eden bir acil durum sonucunda gelişir. Bu durum, genellikle birkaç dakika içinde gerçekleşir ve çoğu zaman önceden belirti vermez.

Nedir

Ani ölüm, genellikle bir kişinin sağlığında daha önce belirgin bir sorun olmaksızın meydana gelir. Bu durum, kalp krizi, kalp ritim bozukluğu, akciğere pıhtı atma, aort damarının yırtılması veya ciddi astım atağı gibi hayatı tehdit eden olaylar sonucunda oluşabilir. Ani ölüm, birçok çeşitli nedenlere bağlı olarak, genç bireylerden yaşlı bireylere kadar her yaş grubunda meydana gelebilir.

Belirtileri nelerdir

Ani ölüm genellikle aniden gerçekleştiği için belirti vermesi zordur. Ancak bazı durumlarda, öncelikli belirtiler arasında nefes darlığı, göğüs ağrısı, bayılma, kalp çarpıntısı, aşırı yorgunluk ve ağır enfeksiyon belirtileri yaşanabilir. Bu semptomlar, ani bir olaydan önce birkaç gün veya hafta içinde ortaya çıkabilir ve göz ardı edilmemesi gereken işaretlerdir.

Nedenleri

Ani kalp durması ve ani kalp ölümü riskinizi artırabilecek birçok faktör vardır. Başlıca risk faktörleri şunlardır:

Daha önce kalp krizi geçirmiş olmak

Kalp damar hastalığının olması

Daha önce ani kalp durması geçirmiş olmak

Ailede ani kalp durması veya ani kalp ölümü öyküsünün olması

Kalp krizi sonrası ciddi kalp ritim bozukluklarının gelişmesi

Doğuştan (doğuştan) kalp sorunları veya kan damarı anormallikleri öyküsü.

Nedeni bilinmeyen bayılma ataklarının olması

Kalp yetmezliği; kalp yetmezliği olan kişilerde, ani kalp durmasına yol açabilen ciddi kalp ritim bozukluklarının görülme olasılığı çoğu insana göre altı ila dokuz kat daha fazladır.

Hipertrofik kardiyomiyopati denen genetik kalp kası kalınlaşmasının olması

Eğlence amaçlı uyuşturucu veya ritim bozukluğuna neden olabilen uyuşturucu madde kullanımı.

Bu risk faktörlerinden herhangi birine sahipseniz, riskinizi nasıl azaltabileceğiniz konusunda doktorunuz ile muhakkak görüşünüz.

Ne zaman hekime başvurmalıyız

Ani ölüm belirtileri gösteren birinin derhal bir sağlık kuruluşuna başvurması gerekir.

• Göğüs ağrısı veya rahatsızlığı
• Kalbin hızlı atması hissi ile birlikte baş dönmesi veya halsizlik
• Açıklanamayan hırıltı
• Ciddi nefes darlığı
• Bayılma veya bayılma noktasına gelme
• Baş dönmesi veya sersemlik hissi var ise.

Tanı yöntemleri

Ani kalp durması için yapılan testler genellikle şunları içerir:

Kan testleri: Kalp krizini gösteren Troponin denen tahlil, potasyum, magnezyum, hormon gibi kalbin çalışma yeteneğini etkileyen maddeleri kontrol için kan testleri yapılır.

Elektrokardiyogram (EKG): Bu hızlı ve ağrısız test, kalbin elektriksel aktivitesini ölçer. Test, ani ölüm riskini artıran kalp atış hızı değişikliklerini gösterebilir.

Ekokardiyografi: Bu test, kanın kalp ve kalp kapakçıklarından nasıl aktığını gösterebilir. Kalp kapakçığı rahatsızlıklarını ve kalp kası hasarını gösterebilir.

Göğüs röntgeni: Bu test, kalbin ve akciğerlerin boyutunu ve şeklini gösterir

Kalp anjiyografisi: Bu test, kalp atardamarlarındaki tıkanıklıkları gösterir. Bu test sırasında tıkanıklığı tedavi etmek için balon anjiyoplasti adı verilen bir tedavi ve atardamarı açık tutmak için stent adı verilen tüp yerleştirebilir. Hastanın tıbbi geçmişi ve aile öyküsü de tanı sürecinde önemli bir rol oynar.

Tedavi seçenekleri

Ani ölüm durumunda, öncelikli amaç yaşam kurtarmaktır. Temel yaşam desteği ve ileri yaşam desteği yöntemleri, kalp durumu veya solunum durumu yaşayan hastalar için uygulanır.

Ani kardiyak ölüm tedavisi:

Kalp masajı (CPR): Ani kalp durmasını tedavi etmek ve ölümü önlemek için acil kalp masajına ihtiyaç vardır.

Kalbe şok verme: Defibrilasyon denen bu işlem kamusal alanlarda ve hastanelerde bulunan cihazlarla uygulanır.

Koroner anjiyoplasti: Kalp damarlarını balon ve stent ile açılmasını sağlar. 

İmplante edilebilir kardiyoverter defibrilatör (ICD): Köprücük kemiğinin yakınında, deri altına yerleştirilen, pille çalışan bir cihazdır. ICD, kalp ritmini sürekli olarak kontrol eder. Cihaz düzensiz bir kalp atışı tespit ederse, kalp ritmini sıfırlamak için şoklar gönderir.

Nasıl korunuruz

Kalbinizi sağlıklı tutmak, ani kalp durmasını önlemeye yardımcı olabilir:

Sağlıklı beslenin

Aktif kalın ve düzenli egzersiz yapın

Sigara ve tütün ürünleri kullanmayınız

Düzenli kontrollerinizi yaptırın

Kalp hastalığı taraması yaptırın

Kan basıncını ve kolesterolü kontrol altına alın.

Yazar

SELAMİ DEMİRELLİ